Szanowni Państwo,
Drodzy Przyjaciele,
25 lat temu w tym miejscu odbył się pogrzeb mjr. cc. Eugeniusza Kaszyńskiego ps. „Nurt” oficera Wojska Polskiego, wspaniałego żołnierza, dowódcy i stratega. Razem z płk. Janem Piwnikiem „Ponurym” stworzyli jedno z największych zgrupowań partyzanckich w Polsce, a dowodzone przez nich jednostki stały się postrachem dla żołnierzy niemieckich na terenie południowo – wschodniej części Polski.
Przełom lat 80 i 90 przyniósł nam również możliwość godnego upamiętnienia tych dowódców. Najpierw w 1988 roku odbył się pogrzeb Jana Piwnika ps. „Ponury” gromadząc ponad 30 000 uczestników tu na Polanie Wykusowej oraz Wąchocku, a 6 lat później w 1994 roku do Polski powróciły prochy „Nurta”.
Tych wydarzeń nie byłoby, gdyby nie determinacja podkomendnych. Najpierw w 1957 roku wybudowali Kapliczkę z wizerunkiem Matki Boskiej Bolesnej na Wykusie, a później konsekwentnie upamiętniali walki swoich towarzyszy pozostawiając po sobie ponad 100 miejsc pamięci. Jednym z takich miejsc jest pomnik „Ponurego” w Wąchocku zaprojektowany i wykonany przez Andrzeja Kastena ps. „Zulejka”, Pomnik ten został odsłonięty w 1984 w Wąchocku, a jutro będziemy oddawać przy nim hołd naszym bohaterom.
W tym roku obchodzimy 30 lecie zmian ustrojowych w naszym kraju. Pamiętamy czym był dla nas ruch Solidarności. Pamiętamy również, że przez lata 70, 80 na Wykusie gromadziły się tysiące osób szukających prawdziwych Bohaterów, mogąc się od nich uczyć i kształtować postawy obywatelskie. Szukających prawdy o naszej polskiej historii.
Przypominam to dlatego, że my mieszkańcy Ziemi Świętokrzyskiej mamy wielki dług do spłacenia względem tych żołnierzy. Nasza pamięć, zaangażowanie w niesienie etosu żołnierzy Armii Krajowej staje się obowiązkiem każdej osoby, która nazywa siebie patriotą. Bez przykładu jaki nam dali nie było by wielu wspaniałych rzeczy, które realizowane są
z myślą o nich.
Smutną koleją losu jest to, że tych naszych bohaterów dociera coraz mniej na uroczystości patriotyczne. W tym roku pożegnaliśmy kolejnych żołnierzy od „Ponurego” i „Nurta”: Lucynę Jerkę ps. „Żywia”, Zdzisława Dydo ps. „Bliski”, Henryka Fąfarę ps. „Sokolik”, Lucjana Krogulca ps. „Lutek”, Jacka Edwarda Wilczura ps. „Kazik Lwowiak”, Leszka Struzika ps. „Ursus”, Andrzej Gawrona a kilka dni temu Bolesława Ciesielskiego ps. „Farys II” Liczymy, że w niebieskiej partyzantce spotkają swoich towarzyszy broni
i patrzą na nas z góry ciesząc się, że wspólnie jesteśmy tu dla nich. Dziś upamiętniając ich poświęcenie realizowane są inicjatywy, które w sposób namacalny kierowane są do młodszego pokolenia w celu przekazania historii naszych bohaterów.
W dniu wczorajszym Jan Piwnik „Ponury” oraz Eugeniusz Kaszyński „Nurt” zostali Honorowymi Obywatelami Bodzentyna. W dniu dzisiejszym odsłonięta została rzeźba zasłużonych dla Starachowic i Ziemi Świętokrzyskiej Mariana Świderskiego ps. „Dzik” oraz Edmunda Rachtana ps. „Kaktus”. Tych działań jest o wiele więcej. Realizowanych w wielu miejscowościach i przez wiele wspaniałych osób. Za to z tego miejsca w imieniu Zarządu Okręgu – Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”-„Nurt” serdecznie dziękuję.
11 czerwca 1994 roku por. cz.w. Zdzisław Rachtan „Halny” stojąc w tym miejscu na zakończenie uroczystości powiedział:
„Kochani Leśnicy; nasi Druhowie! Cieszymy się Waszą liczną tu obecnością. Jest to dowód, że nie tylko wtedy, w lasach górnych i chmurnych, wspomagaliście nas i współdziałaliście w walce z wrogiem. Widzimy, że i dziś solidarnie jesteście z nami i niesiecie nam pomoc organizacyjną.
Żołnierze i Policjanci! Cieszymy się z braterstwa z Wami. Idziemy w jednym szeregu i jeszcze dotrzymujemy Wam kroku, choć czasem trudno. Mamy wszyscy razem na ustach hasło „Bóg, Honor i Ojczyzna”. Ta jedność będzie trwała, póki naszego życia i Waszej wierności dawnym polskim tradycjom wyrażających się w tych hasłach nie zbraknie.
Droga Młodzieży – Harcerze i Orlęta! Dziękujemy Waszym wychowawcom, naszym sprzymierzeńcom. Wierzymy w Was! Wam przekazujemy spadek narodowych tradycji – miłość Boga i Ojczyzny Wam towarzyszy w Waszych poczynaniach, w nauce i przygotowania do przejęcia sterów rządzenia wolną i sprawiedliwą Polską, w której żyć się będzie ludziom dostatnie, ale
i uczciwie; pracowicie nie tylko dla siebie, ale dla całego narodu.
Mieszkańcy wsi kieleckich! Nieśliście nam wsparcie żyjąc sami pod groźbą utraty życia i spalenia domostwa; przykładem tego jest bliski nam Michniów. Są to bolesne wspomnienia. W tych strasznych czasach, zawsze na Was mogliśmy liczyć i dziś nam tu towarzyszycie – jesteście z nami i Bóg Wam za to zapłać!
Dziękujemy wszystkim tu obecnym za tak liczny udział w dzisiejszej uroczystości; w szczególności tym, którzy nam towarzyszą od prawie czterdziestu lat. Byliście z nami w ciemnych i trudnych czasach komunizmu i stalinizmu, jego terroru, kiedy trzeba było odwagi, by spotykać się tu
z nami na tym kawałku wolnej Polski.
Tradycja spotkań tej wspólnoty wykusowej, jaką tu tworzymy, niech przetrwa w naszych rodzinach, w naszym całym narodzie. Niech trwa nawet wtedy, kiedy nas już nie będzie”.
Dziś 25 lat od tych słów zebrani na tej polanie stajemy we wspólnocie niosąc ideały naszych żołnierzy. Policja Świętokrzyska obchodzi dziś 100-lecie swojego powstania. Tu słowa podziękowania kieruję w stronę Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach Pana Inspektora Pawła Dzierżaka, że właśnie to miejsce jest dla Was tak szczególne w tę rocznicę. Związanie Policji Świętokrzyskiej z naszym Środowiskiem od prawie 30 lat pokazuje jak należy realizować sztafetę pokoleń, a wybór Jana Piwnika „Ponurego” na patrona Policji Świętokrzyskiej pozwala na zachowanie pamięci o naszych świętokrzyskich żołnierzach.
W tym roku 10 Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej otrzymała imię Eugeniusza Kaszyńskiego „Nurta”. Włączając się przy tym we współorganizację Uroczystości Wykusowych. Cieszymy się z przyjęcia naszych rekomendacji i gratulujemy Panu płk. Arturowi Barańskiemu wyboru „Nurta” na patrona Brygady.
Jesteśmy na terenie Nadleśnictwa Suchedniów i nie możemy pominąć naszych gospodarzy, którzy od wielu lat dbają o to miejsce. To w jakich warunkach możemy się tu spotkać w głównej mierze jest zasługą pracy wielu leśników. Partnerska współpraca Pana Nadleśniczego Piotra Fitasa oraz poprzednich Nadleśniczych z Suchedniowa była dla nas zawsze czymś wyjątkowym. Dziękujemy za te lata współpracy.
Nie możemy zapomnieć o Władzach Samorządowych. Tu podziękowania kieruję na ręce Pani Agaty Wojtyszek Wojewody Świętokrzyskiej oraz Pana Andrzeja Bętkowskiego Marszałka Województwa Świętokrzyskiego. Dziękując za kilkunastoletnie wsparcie jakie te instytucje nam udzielały.
Mówiąc o Władzach samorządowych nie mogę zapomnieć o Gminach, które są z nami i wspierają nas organizacyjnie. Bez ich pomocy wiele działań byłoby utrudnionych, wręcz niemożliwych. Pozwolę sobie podziękować za wieloletnią współpracę Panu Prezydentowi Markowi Materkowi, Panu Burmistrzowi Jarosławowi Sameli, Panu Burmistrzowi Dariuszowi Skibie oraz Pan burmistrzowi Cezaremu Błachowi. Zaangażowanie Wasze jak i waszych współpracowników pozwala na profesjonalizację naszych działań przy organizacji obchodów. Tutaj podziękowania również, kierujemy do poprzedników, bo wsparcie jakie jest nam udzielane od lat 90 jest dla nas nieocenione.
Od wielu lat swojego wsparcia udziela nam Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach. Dziękuję Pani Naczelnik Dorocie Koczwańskiej-Kalicie za wsparcie merytoryczne naszych działań wydawniczych i informacyjnych. Składamy na Pani ręce podziękowania dla całego zespołu zaangażowanego w nasze uroczystości.
Nie byłoby tych uroczystości bez młodzieży, która co rok przybywa na tą polanę kształtując swoją postawę patriotyczną. Cieszy mnie osobiście fakt, że na tych uroczystościach widzę następne pokolenia dzieci i młodzieży moich rówieśników, którzy 30 lat temu ze mną poznawali naszych bohaterów. To, że z nami są Harcerze, Strzelcy, Orlęta, Grupy Rekonstrukcyjne, Szkoły pokazuje, że w młodzieży jest przyszłość tych uroczystości. Jest to również naturalny proces przejmowania pałeczki w sztafecie pokoleń. To właśnie żołnierze w 1996 roku przekazali harcerzom Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej pałeczkę w sztafecie pokoleń, aby kontynuowali ich działalność z myślą o jednoczeniu wokół ich historii coraz więcej stowarzyszeń, służb mundurowych, organizacji czy osób, które realnie chcą pomóc i z potrzeby serca nieść pamięć o ich służbie i poświęceniu.
Spotykamy się tu we wspólnocie. Na te spotkania przychodzą mieszkańcy Ziemi Świętokrzyskiej, ale i osoby, które z dalekich zakątków naszego kraju docierają tu, aby upamiętnić naszych Bohaterów. Cieszy fakt, że spotykamy się tu z rodzinami już nieżyjących żołnierzy, a Wykus jest naturalnym miejscem oddania pamięci o swoich rodzicach czy dziadkach.
Dziś z pełną odpowiedzialnością mogę powiedzieć, że życzeniem naszych żołnierzy było to, aby w tym miejscu niezależnie od poglądów politycznych, przynależności organizacyjnej czy strukturalnej spotykali się ludzie, dla których Bóg, Honor i Ojczyzna są wartościami nadrzędnymi. Tak jak były one kompasem dla żołnierzy w latach II Wojny Światowej, w okresie PRL oraz III RP tak dziś one są kompasem dla nas, a nasza wspólnota kultywowała o nich pamięć.
15 czerwca 2019 roku
Rafał Obarzanek
Prezes Okręgu
